Mutasyon - Varyasyon - mitDNA

Mitokondriyal Kalıtım

​

✔ Mitokondri organeli içerisinde bulunan DNA molekülüne mitokondriyal DNA (mtDNA) denir.

✔ mitDNA üzerindeki genetik bilginin aktarımına da mitokondriyal kalıtım adı verilir.

✔ Döllenme sırasında sperm içerisindeki mitokondri organeli döllenmeye katılmadığından zigotun yapısındaki mitokondri yumurta hücresinden gelmektedir. Bu durumda mitokondriyal kalıtım anneden çocuklara doğru aktarılmaktadır.

AKRABA EVLİLİKLERİ

✔ Akraba olan insanların genetik yapısı birbirine benzemektedir. Bu ailelerde meydana gelebilecek evliliklerde özellikle çekinik olarak aktarılan genetik hastalıkların fenotipte ortaya çıkma ihtimali artmaktadır.

✔ Bu durum genetik hastalıklı bireylerin oluşmasına yol açmaktadır.

✔ Akraba evlilikleri nedeni ile düşük, ölü doğum görülebilmekte ayrıca, fiziksel ve zihinsel engellilik gibi olumsuz durumlara sahip çocuklar dünyaya gelebilmektedir.

​

VARYASYON

✔ Tür içerisindeki farklılıklara varyasyon denir.

✔ Varyasyon genetik ve çevresel faktörlerin etkisi ile oluşabilir.

✔ Genetik farklılıklar nedeni ile tür içerisindeki farklılıklara genetik varyasyon denir.

✔ Genetik varyasyon;
    Mayoz bölünme (krossing over, homolog kromozom ayrılması, kromozomların bağımsız dağılımı)

     Mutasyon

     Döllenme

nedeni ile ortaya çıkmaktadır.

​

MUTASYON

✔ Çevresel etmenler nedeni ile genetik maddede meydana gelen değişimlerdir.

✔ Mutasyona neden olan etmenlere mutajen denir. Mutajenler; çeşitli kimyasal maddeler, radyasyon…

✔ Mutasyonlar vücut hücreleri, üreme ana hücreleri ve üreme hücrelerinde meydana gelebilir. Ancak her mutasyon kalıtsal değildir.

✔ Canlının üremesinde görev alan hücrelerde meydana gelen mutasyonlar nesilden nesile aktarılarak kalıtsal hale gelir. Üreme ile alakalı olmayan hücrelerde meydana gelen mutasyonlar ise sadece o canlıyı ilgilendirir.

✔ Mutasyonlar genellikle ölümcül ya da hastalılara neden olan değişikliklerdir. Nadiren iyi sonuçlar doğurur.

​

REKOMBİNASYON

✔  Mayoz bölünme sırasında meydana gelen krossing over ve kromozomların bağımsız dağılması yeni oluşan hücrelerin gen dizilimlerinin değişmesine neden olur. Bu şekilde yeni gen kombinasyonları oluşturulur.